Ontheemd

Het heem, ons heem. Een oud-Nederlands woord dat teruggaat op het Duitse Heim en Heimat.

Heimat/heem gaat over thuis, maar dan thuis in de brede zin van het woord. Het gaat over thuis ingebed in de buurt, de grond waarop je geboren bent en die in je bloed is gaan zitten. Het gevoel van een enorm grote familie waarvan alle leden elkaar kennen en mogen - wellicht op wat gekibbel na. Het thuis van dezelfde taal die allen spreken en de cultuur en het klimaat die allen delen.

Wat dat betreft hebben de populisten en antropologen gelijk: je thuis, waar je geboren bent en alles wat daarmee samenhangt, bepaalt voor een belangrijk deel de basis van je identiteit en daarmee een bepaalde grip op je leven. Het heem staat voor een groep en plaats waar je als vanzelfsprekend bijhoort, en dat niet continu hoeft te vragen noch te bevestigen. De band die er altijd is, ook op de achtergrond. Waarnaar je kunt verwijzen wanneer nodig en op terug kunt vallen in tijden van onzekerheid.

Als je je ontheemd voelt, is dat alles weg. Ontheemd. Een andere vorm van het woord is er niet. Je kunt niet gaan onthemen of gisteren gingen onthemen, je bent ontheemd of voelt je ontheemd. Ontheemd, is een staat van zijn. Je was het eerst niet, maar nu wel.

Het gevoel van de vanzelfsprekende verbondenheid met thuis is weg. Je voelt je alleen en verloren. Uit verbinding. Uit sinc. Met alles en iedereen. Want wat kun je verwachten als je niet meer dat unieke, speciale hebt om op terug te vallen of naar te verwijzen. Wie ben je dan nog? Niets toch!

Als je je verdiept in vluchtelingen uit streken in oorlog, zie je de moedeloosheid en wanhoop in hun gezichten. Je ziet het in hoe ze lopen, zitten en liggen. Het thuis wat ze hadden is weg; ze zijn een deel van zichzelf kwijt. Een staat van verlorenheid, van nietigheid en niet-zijn.

En wie wil je nog hebben als je nergens thuishoort, als je zo nietig bent? Mensen zijn wreed, zeker als ze de macht hebben.

Volgende pagina

Ontmoeten

Mensdingen

Menu

Home - Mensdingen - Leven - Psychisch - Agressie - Therapie ed. - Begeleiding - Werk - Training - Tests - IDEE - Contact & zo